ආලෝකය හා පෙනීම
අපට පෙනීම ඇතිවන්නේ කෙසේද?
ඔබ දෑස වසා ගත්ත ද අත්ලට තවමත් ආලෝකය ලැබේ. එසේ නම් දැස විවෘත ව තිබූ අවස්ථාවෙහි ඔබ නිරීක්ෂණය කළ අත්ලෙහි රේඛා දැස වසාගත් පසුව ඔබට නොපෙනුනේ ඇයි? පෙනීම සඳහා ආලෝකය පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවන අතර ඒ සඳහා ඇස ද අවශ්‍ය වේ.
ආලෝකය සහ ඇස යන දෙකමඳා පෙනීම සඳහා අවශ්‍ය වන ප්‍රධාන සාධක වේ.
ආලෝක ප්‍රභව
ආලෝකය නිකුත් කරන වස්තු ආලෝක ප්‍රභව ලෙස හැඳින්වේ.
දීප්ත සහ අදීප්ත වස්තු
ආලෝකය නොමැති අඳුරු කාමරයකට ඇතුළු වූ විට අපට කාමරය තුළ කිසිවක් දැකගත නොහැකි ය. නමුත් එම අවස්ථාවේ දී කාමරය තුළ ඉටිපන්දමක් හෝ විදුලි බුබුලක් දැල්වුවහොත් ඉටිපන්දම සහ විදුලි බුබුල මෙන් ම කාමරයේ ඇති අනෙකුත් ද්‍රව්‍ය ද අපට පෙනේ. මෙයට හේතුව දැල්වූ විදුලි බුබුල හෝ ඉටිපන්දම මගින් ආලෝකය නිකුත් වීමත් එම ආලෝකය අපේ ඇසට ඇතුළු වීමත් ය.
තමා විසින් ම ආලෝකය නිකුත් කරන මෙවැනි වස්තු දීප්ත වස්තු ලෙස හැඳින්වේ.
තමා විසින් ම ආලෝකය නිකුත් කරන කණාමැදිරියා, රෑ බදුල්ලා වැනි ජීවීන් ද සමහර විට ඔබ නිරීක්ෂණය කර තිබෙන්නට ඇත. එසේ ආලෝකය නිකුත් කරන විවිධ හතු වර්ග ද තිබේ.
ඉහත සඳහන් කළ අඳුරු කාමරය නැවත සිහිපත් කරන්න. එහි විදුලි බුබුල දැල්වූ පසුව විදුලි බුබුළ පමණක් නොව පුටුව, මේසය, ඇඳ වැනි වස්තු එහි තිබුණි නම් ඒවා ද අපට දැක ගත හැකි ය. නමුත් විදුලි බුබුළෙහි ආලෝකය නොමැති නම් අපට ඒවා දැකගත නොහැකි ය. එයට හේතුව මෙවැනි වස්තු මඟින් ආලෝකය නිකුත් නොකිරීමයි.
මෙවැනි ආලෝකය නිකුත් නොකරන වස්තු අදීප්ත වස්තු ලෙස හැඳින්වේ. එවැනි වස්තු දැක ගැනීමට නම් දීප්ත වස්තුවකින් නිකුත්වන ආලෝකය එම වස්තු මත පතිත විය යුතු ය.
රාත්‍රි අහසේ ආලෝකවත් වූ චන්ද්‍රයා අපට දැකගත හැකි ය. මේ නිසා චන්ද්‍රයා දීප්ත වස්තුවක් ලෙස සමහර විට ඔබට සිතෙන්නට ඇත. නමුත් චන්ද්‍රයා විසින් නිකුත් කරන්නේ තමාගේ ම ආලෝකය නොවේ. චන්ද්‍රයාගේ පෘෂ්ඨය මත පතිත වන හිරු එළිය නිසා චන්ද්‍රයා ආලෝකවත් වස්තුවක් ලෙස අපට දිස් වේ. එම නිසා ආලෝකවත් ව දිස් වුව ද චන්ද්‍රයා දීප්ත වස්තුවක් නොවේ. චන්ද්‍රයා මෙන් ම ග්‍රහලෝක ද අදීප්ත වස්තු වේ.